ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੂਸ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਤਿਨ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ
ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦਮਿਤਰੋ ਕੁਲੇਬਾ ਨੇ ਐੱਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨਾਲ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਦੋਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ 25 ਤੋਂ 29 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਦੀ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਹੋਈ ਬਹਿਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤੀ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸਰਗੇਈ ਲਾਵਰੋਵ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਿਹਾ। ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਦੇ ਹੋਏ, ਪੁਤਿਨ-ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਕੁਲੇਬਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ‘ਸ਼ਾਂਤੀ ਫਾਰਮੂਲੇ’ ਅਤੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ‘ਗਲੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਮੇਲਨ’ ਲਈ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਉਸਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨੂੰ ਰੂਸੀ “ਅੱਤਵਾਦ” ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ, “2024 ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਪਹਿਲੀ (ਫੋਨ) ਗੱਲਬਾਤ ਡਾ. ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।” ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਫਾਰਮੂਲੇ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਪੀਸ ਸਮਿਟ ਲਈ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ।
ਕੁਲੇਬਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਨੇੜ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ 2018 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ-ਯੂਕਰੇਨ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਸਾਡੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।” ਸਾਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਵੇਗਾ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ “ਐਕਸ” ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੱਜ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦਮਿਤਰੋ ਕੁਲੇਬਾ ਨਾਲ ਫਲਦਾਇਕ ਚਰਚਾ ਹੋਈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਯੁੱਧ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ।